Onur Çalı: ‘Dünlükler’, günlük-deneme melezi metinlerdir

Eğitim, Gelecek, Kültür-Sanat Mar 30, 2023 Yorum Yok

Öyküleriyle olduğu kadar denemeleriyle de tanıdığımız Haysiyet Çalı’nın, 2015’ten beri yazıp Parşömen Edebiyat’ta yayınladığı ‘dünlükleri’ İthaki Yayınları etiketiyle raflardaki yerini aldı.

Biz de bu vesileyle Çalı’yla görüştük. Kendisine dünlüklerin nasıl ortaya çıktığını, Parşömen Edebiyat’ın nasıl gittiğini ve nihayet vakitlerde neler yaptığını sorduk.

‘BEN YAZARAK DÜŞÜNEBİLEN BİRİYİM’

Dünlük Yazı fikri ve “dünlük” sözü nereden çıktı?

2015 yılının Temmuz ayında başladım dünlük yazmaya. Yazarak düşünebilen biriyim ben. Bir “şey” hakkında yazmamışsam o şey hakkında düşünmüş saymıyorum kendimi. Kitaplar, sinemalar, geçirdiğimiz günler… Bunları ve daha Fazla pek Fazla şeyi biraz olsun anlamam için yazmam gerek.

Yazıya geçen her şey, yayımlanan her metin artık geçmişi imler. Dünlük ismi buradan gelmişti.

Peki kitaplaştırma süreci hakkında neler söylemek istersiniz? Kitapta yer Meydan dünlükleri neye nazaran seçtiniz?

Kitaptaki dünlükler 2015-2020 yıllarında yazdıklarımdan. Bütünlüklü olmasına gayret ettim. Esasen Parşömen Edebiyat’ta yayımlanırken de bu türlü bir tasam var. Tahminen dünlükler için “günlük-deneme melezi metinler” demem bundan. Zira klasik günlükten farklı olarak bunları kısımlara ayırıyor, başlık atıyorum her birine. Böylelikle her biri farklı bir yazma ya da Deneyim olarak okunabiliyor.

‘Dünlükler’ birincinin Parşömen’de yayımlandı. Dijital yayıncılığın kimi imkanlarından (görsel ya da link paylaşımı gibi) basılı kitapta yararlanmak güç. O nedenle elenenler de oldu doğal.

‘Dünlükler’ bir seri halinde yayınlanmaya devam edecek mi?

190. dünlüğü yazıyorum bu sıralar. Birinci 150’sinden bir seçki yayımlanmış oldu. Devamının gelmesini isterim elbette.

Dünlükler, Haysiyet Çalı, 128 syf., İthaki Yayınları, 2023.

‘TOPLUMSAL OLAYLAR FERDÎ AKSİYONLARIMIZI DE ETKİLİYOR’

Günlük, yalnızca muharririn şahsî tarihini değil, birebir vakitte müellifin yaşadığı çağın da tarihini dolaylı olarak dokümanlar. Buradan hareketle ferdî olan her şeyin tıpkı vakitte toplumsal, toplumsal olanın da ferdi olduğunu söyleyebilir miyiz?

Bireysel olarak yaşadığımız her şeyi bu toplumun içinde yaşıyoruz. Ondan başka düşünülemez. Ortadoğu’da yaşanan aşkla Finlandiya’daki tıpkı olur mu? Toplumsal olaylar elbette kişisel hareketlerimizi de etkiliyor. Hasebiyle günlüklerde, ne kadar ferdî şeyler yazarsa yazsın, o müellifin yaşadığı çağa da tanıklık ederiz okur olarak.

Bir müellifin (varsa) günlükleri, mektupları üzere şahsî yazıları okunmadan onu yeteri kadar anlamak pek Mümkün değil diye düşünürüm. Ne dersiniz?

Bir muharririn kendisi hayattayken yayımladığı ya da yayımlanmasına müsaade verdiği yapıtlarını okumak kâfi bence. Bir muharriri anlamak için Öbür şey gerekmez. Ancak kendi isteğiyle yayımladığı günlüklerini, mektuplarını okuyabiliyorsak şanslıyız olağan. Daha yakından tanırız onu.

‘PARŞÖMEN, 16 YILDIR ÇIKAN BİR DERGİ’

Yazarlığın yanı Dizi “Parşömen Edebiyat” isimli bir yazın sitesini yönetiyorsunuz. Bize Parşömen’de neler yaptığınızı anlatır mısınız?

Parşömen, 16 yıldır çıkan bir mecmua. Uygun metinler yayımlamak için uğraşıyoruz. Pek Fazla farklı kategoride yayınımız var. Hepsini Biricik tek saymayayım burada, Parşömen Edebiyat’ı ziyaret eden okur görecektir esasen. Ekonomik ıstıraplar var, olağanda çoktan vazgeçmem, Parşömen’i kapatmam gerekirdi. Ama dergicilik, sigara tiryakiliği üzere biraz, kolay bırakılmıyor.

Şunu da eklemeliyim: Parşömen, kendi okurlarının maddi dayanağıyla ayakta kalan bir mecmua. Hepimizin fakirleştiği bir devirde bunun ne kadar değerli olduğunu söylememe gerek yok sanırım. Kreosus platformundaki hesabımız üzerinden Parşömen’e maddi takviyede bulunan okurlarımıza bir Sefer daha teşekkür ediyorum.

Bize tavsiye edeceğiniz günlük ve anı kitapları Mevcut mı?

‘Dünlükler’de de sıkça andım, Melih Cevdet Anday’ın ‘Akan Vakit Duran Zaman’ kitabını meraklısına önerebilirim.

Son vakitlerde neler yapıyorsunuz? Masanızda bizim için neler var?

Yaşadığımız Aka felaketten sonra yeni yeni dönebildim kitaplara. Petros Markaris’in ‘Kostas Haritos’ polisiyeleri tekrar basıldı, onları okuyorum.

Burası Türkiye, uzun vadeli plan yaparken ihtiyatlı olmayı öğreniyor insan aşikâr bir yaşa gelince. Bir aksilik olmazsa diyelim, sonbaharda bir Deneyim kitabım çıkacak.

Yorum Yok

Yorum Yap

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir