Proje dizaynını, müellifliğini ve oyunculuğunu Meltem Gürlevik’in üstlendiği “Herkes Yolunda” isimli oyun, gitme-kalma çelişkisi içinde giderek yalnızlaşan bir karakterin bozkıra, çocukluk konutuna, annesine dönme sürecini mevzu ediniyor.
Oyun güzel tenkitlerle yoluna devam ederken biz de Gürlevik’le bir ortaya geldik. Kendisine oyunun nasıl ortaya çıktığını, öykü anlatımında biçimin ehemmiyetini ve bayan oyunlarının günümüzdeki durumunu sorduk.
“Herkes Yolunda” nasıl ortaya çıktı? imla ve sahnelenme sürecine dair bize neler söylemek istersiniz?
2019’da temellerini attığım kısa kısa kıssalardan açığa çıktı aslında. Hepsinin temelinde de gitmek ve bir anne-kız ilgisi vardı. Bir bayan öyküsüydü yani. Biricik Benlik bir kıssa anlatımı düşünüyordum. İçinde müziğin, ışığın, dansın oyuncu olarak Mevcut olduğu bir metin arayışıyla yola çıktım. Oyundaki masallar falan aslında vardı lakin bu benim birinci pratiğim olduğu için Yazı hamasetine ve motivasyona muhtaçlık duyuyordum. Pandemi, hayat gailesi sonrasında 2022’de tekrar başına oturdum. Birinci dikkatimi çeken şey, ortadan geçen vakte rağmen gitme konusunun yeniliğini katbekat artırmış olmasıydı.
Bütün metni doğaçlamalarla birlikte prova ede ede yazdım. Yazıya dökülmeyecek dans üzere şeyler de fotoğraf olarak aklıma yazıldı. Lakin takım kurup sahne üzerinde ağırbaşlı ağırbaşlı çalışmaya ekim ayında başladım. Ocak üzere de bitti aslında.
‘TEZER ÖZLÜ VE SEVGİ SOYSAL ETKİSİ’
Sevgi Soysal’ın ‘Tutkulu Perçem’ ve Tezer Özlü’nün ‘Yeniden Akdeniz’ hikayelerinden ilham aldığınızı okuduk. Bize biraz bu süreci anlatır mısınız?
Ben Hikaye okumayı Fazla severim. Tezer Özlü, Leyla Erbil, Sevgi Soysal Fazla beslendiğim bayan yazarlardır. mesela Tezer Özlü’nün hikayelerindeki isimsiz bayanlar üzere ben de bu oyundaki bayana bir İsim vermedim. Rastgele bir bayan olabilir zira o. Pek Fazla şahıs emsal şeyleri yaşıyor. Sevgi Soysal’dansa karakterin oyunsu yanını aldım. O bende daima yeni imajlar yaratıyor. Bu türlü bayanlar var. Tahminen ben de onlardan biriyim.
Bütün bunlarla birlikte bayan karakterler, toplumsal olana karşı çıkışlarıyla birlikte bana Fazla ilham verdiler. Öte yandan oyunda Aleni kimi referanslar var. örneğin benim karakterim Tezer Özlü okuyor. Yeniden oyunda Sevgi Soysal’ın cümlelerini duyuyoruz.
Oyunun senaryosu, direktörlüğü ve oyunculuğu size ilişkin. Bu durumun avantajları ve dezavantajları nelerdir?
İşin başından beri başımda muhakkak imajlar vardı. Bir direktörle çalışıp ona bu imajları anlatmanın güç olduğu kanısına vardım. Oyun daha Fazla pratiğe ve provalara kalmıştı. Kendi işimi kolaylaştırmıştım yani, bunu bir avantaja dönüştürmüştüm. çok güvendiğim insanlara Özel bir gösterim yaptım, onlardan aldığım Geri dönüşler sonucunda oyuna nihayet halini verdim. İşin avantajı buydu.
Dezavantajı ise kimi kendimi yalnız hissediyordum. kimi işin içinden çıkamadığım oluyordu. Bunu da bahsettiğim Hariç gözlerin yardımıyla kapattım. Yani Fazla bir dezavantajı olduğunu söyleyemem.
. ‘BU OYUNDA DÖRT OYUNCUYUZ: BAYAN KARAKTER, IŞIK, DEKOR, BİR DE SES’
Oyundaki ses ve renk kullanımı da ayrıyeten dikkat cazibeli. Biraz da bundan bahsedelim mi?
Yola çıkarken gayem öykü anlatıcılığıydı lakin bunu Öbür bir biçimde anlatmak istiyordum. Bu oyunda dört oyuncuyuz. Bir bayan Ira var, bir Fer var, bir dekor var, bir de ses var. O denli bir şey yaratmak istedim ki biri birinden kopuk olmasın. Biri çıktığında oyun çökecek derecede hem de. Ses tasarımcımız Doruk, ondan istediğim şeyi harika halde yaptı. Işığı yapan arkadaşım Seril de tıpkı formda. Aklımdaki atmosferi renklerle Fazla hoş bir formda buluşturduk. Böylelikle istediğim birliktelik yaratılmış oldu. Bu açıdan şanslıyım. Takımıma de buradan Fazla teşekkür ediyorum.
“Herkes Yolunda” bir bayan öyküsü. Gitmek isteyen ve türlü badireden sonra buna cüret eden bir bayanın öyküsü. Pekala bir kavram olarak “gitmek” size ne Anlatım ediyor?
“Gitmek” sıkıntısı nihayet üç yıldır hayatımda. Oyundaki Ira üzere hayatıma bir anda iç oldu. Arkadaşlarım ülkeden gidince bunun üzerimdeki tesiri iddiamdan de Aka oldu. Beri yandan işin bir de “kalmak” boyutu var. Gitmek kolay değil, kalmak da o denli. İkisi de bir çaba usulü. İkisi de arayışa dair. Bir bayan olarak Mevcut olma gayreti ise ekstra bir yük yaratıyor. Eril zihniyet her yeri kuşatmış durumda.
Oyunu oluştururken “gitmek” sorununu Fazla taraflı olarak anlatmaya çalıştım. örneğin Evvel bir erkek olarak babası gidiyor, sonra arkadaşları gidiyor falan. Ira de bozkıra, çocukluğuna, dişil ve anaç olana, yani anneye gitmek istiyor.
‘KADIN OYUNLARININ çok OLMASI VE İZLENMESİ DE KIYMETLİ BİR GÖSTERGE’
Sahnelerde giderek daha Fazla bayan öyküsü izliyoruz. Bir muhalefet ve uğraş sistemi olarak tiyatro sizin için ne Anlatım ediyor?
Bence Fazla geç kaldık. 2023 yılında “Kadın oyunları arttı” diye bir Tümce kuruyoruz, ne Tasa ki bu bizim gerçeğimiz. Yurt dışında da bir sürü oyun izliyoruz, orada Sorun değişik bir yere gelmiş. Orada bayan problemi yok mu? Olağan ki Mevcut lakin tartıştığımız sıkıntılar öbür. Biz hâlâ Temel şeylerin peşindeyiz, bunların aşılmış olması gerekiyordu.
Kadın oyunlarının Fazla olması ve izlenmesi de Değerli bir gösterge. Demek ki bu bir gereksinim. Herkes tarafından takip ediliyor. Tiyatro bu noktada benim için Değerli bir uğraş alanı Alışılmış ki. Ben bayanlardan ilham alarak ilerliyorum.
Bize tavsiye edeceğiniz oyunlar hangileri?
“Bir Tatlı Kaşığı Çamur” var. Bu da bir bayan öyküsü. Rejisi ve oyuncuları da bayanlardan oluşuyor. Sahnede ortaya koydukları form Fazla hoş. “Istırap Korosu” da Fazla dinamik bir oyun. İki oyuncunun ortasında pinpon topu üzere akıyor oyun. “Tilkiler ve Kötü Kalpli İtler” de hoş bir oyun. O da göçmen bir bayanın kıssası.
Son vakitlerde neler yapıyorsunuz? Yeni projelerinizden konuşalım biraz da.
Diziler, kısa sinema projeleri oluyor natürel. Bunun haricinde ben Belde plancıyım bir yandan da. Bu da benim için ekstra bir parametre. Sabah sekiz akşam beş bir mesaiyi tamamlayıp oradan oyun provalarına gide gele Aka bir emekle çıktı örneğin bu oyun. Oyunumuz daha taze, bir müddet bunun tadını çıkaralım. Sonra devamı istikbal elbette.
Yorum Yok