Deniz Poyraz
‘Bostanda, Kırlangıçlar’, İngiliz muharrir Peter Hobbs’ın lisanımıza çevrilen birinci romanı. Bu kısa Ama ağır metne novella demek daha Müsait olacak. Novella, hikayeden daha uzun, romandan hacimsel manada daha dar bir Cin olarak, yeni yazın ortamında sıkça kullanılmaya başlanan bir tarif. Derli toplu kurgusuyla, tekrara düşmeyen ve akışının tabiatını sekteye uğratacak gereksiz öğelere yer bırakmayan anlatımıyla ‘Bostanda, Kırlangıçlar’ın bir novelladan bekleneni karşıladığını belirtmek gerek.
Öncelikle, birinci tekil şahsın ağzından takip ediyoruz kıssayı. Yarım kalmış, dahası, yaşanamamış bir aşkın hüznüyle geçen yıllar bahis ediliyor. Geçmişe dönüşlerle şekillenen kurgunun Temel izleğini, isimsiz anlatıcının hayli dramatik şahsî tarihi oluşturuyor. İlk-gençliğinde başından geçen kısacık bir olay, bütün bir yaşantısını yekten değiştiriyor. Uzun bir cezaevi sürecinin akabinde, yıllar sonra döndüğü köyünde artık kimselerin tanımadığı –tanısa da tanımazdan geldiği- beşerlerle birlikte, kendini tekrar inşa etmeye çalışıyor anlatıcı-kahraman. İçinde, kendisine uzanan arkadaş elinin minnet duygusu, geçmişinin gizemli patikalarında ilerlemeye başlıyor.
Bostanda Kırlangıçlar, Peter Hobbs, Tercüman: Talha Aydın, 112 syf., Ketebe Yayınevi, 2022.
Öte yandan, dupduru pastoral bir imgeyle açılıyor metin. Bu hâliyle, Yan Lienke’nin kalemini hatırlatıyor bize güya, fakat farklı bir topraktan. Ufukta Pakistan taşrası; başlarını yeni yeni çıkaran ekinler, rengârenk çiçeklenmiş İhtiyar ağaçlar, Aziz dağ başları… Kırlangıçlar, mavi gökyüzünde Siyah leke. Nar bahçesi ve nihayetinde bir bostan, yıllar öncesine uzanan bir öykünün Hadise mahallini oluşturuyor. Her satırıyla yaşayan, soluk aldıran bir atmosfer hakim. Sonrasında, bütün bu imajın antitezi üzere karanlık bir geçiş karşılıyor okuru. Cürüm ve ceza, cezaevi ve işkence…
İşlemediği bir cürmün cezasını ömrünün en hoş seneleriyle ödeyen kahraman, günbegün yalnızlaşıp, cezaevlerinin yosun bağlı duvarlarından evvel kendi varoluşuna hapsoluyor. “Hapsediliyor” demek daha hakikat. Kabuk bağlı eski yaralar kurcalandıkça, altından çıkan öykü bütün bir yaşantıyı sorgu masasına yatırıyor. Alt metinlerde okuyoruz ki Asya’nın göbeğindeki devasa coğrafyaya yayılmış bu Tuhaf ülke, halkının çektiği ıstırapların üzerinde yükseliyor. Bir yanda, yanı başındaki emperyalist işgalle boğuşan Afganistan, öte yanda Orta Asya’daki her karesi mayın döşeli satranç tahtasında kendine yer açmaya çalışan silahlı örgütler.
‘Bostanda, Kırlangıçlar’, insanlık onurunu makûs halde zedeleyen ve yoksullukla, azapla geçen yılların akabinde insan kalabilmek ismine en pak anılarına tutunan bir adamın romanı. Sonuçta, müellif Peter Hobbs, dünyanın sırtını döndüğü bir coğrafyaya baktırıyor bizi. Buradan çok nahif ve sıcak bir insanlık hikayesi çıkarmayı başarmakla birlikte, okuruna ümit etmenin ve gerçek sevginin, sahiden sevebilmenin değerini hatırlatıyor. ‘Bostanda, Kırlangıçlar’, Özellikle batı gündeminde lakin ıstırap ve karanlığıyla, Cenk ve acılarıyla, mevt ve sefalet haberleriyle kendine yer bulabilen bu kadim coğrafyada, ismine “insan” denen varlığın manasını, varoluşundaki gayeyi tekrar düşünebilmemiz için bir fırsat sunuyor. Âlâ okumalar…
Yorum Yok