Duygu Çelik
Diyarbakır Galeria Sitesi’nde günlerce yıkıntı altında kalan ölümsüz Dengbêj Mihemedê Nenyasî için…
Bütün kitapları yıkıntı altında kalmış bir cahilin yazısıdır bu. Tüm tırnak içlerini bir gecede kaybetmiş bir insan müsveddesinin karalaması: Times New Roman, single space, iki yana yaslı… Bu yazı, bir Yas kilamının en lisan bilmez yerinden çevirisidir, telifsiz. Ve birinci sarsıntıda yıkılmaya müsaittir. Lütfen bu yazıyı okurken “hissederseniz” bir şeyler merdivenlere koşmayınız, asansöre binmeyiniz. Mümkünse atanızdan kalma anksiyetenizi de zelzele çantanıza koymayı unutmayınız. Bu yazının yer katının kolonları kesildi, tamamını okumadan lütfen ölmeyiniz.
6 Şubat 2023, Saat: 04.17, merkez üssü Kahramanmaraş, Pazarcık.
6 Şubat 2023, Saat:13.24, merkez üssü Kahramanmaraş, Elbistan.
Xulxulandin…
Bir dengbêjin “ötekinin ölümü”ne dair soluk hüneri… Bir elini kulağına dayıyor dengbêj. Anlatıyor… Anlatmak; mevtin Levinasçı “yanıt Eda yoksunluğuna” karşı bir edilgen direniş. Anlatmak; Heideggerci “ölmek zorunda olmaya” karşı bir var-olmak-zorundalık. Anlatmak; Epikürosçu bir sobe! “Ben varsam mevt yok; vefat varsa ben yokum”.
Xulxulandin…
Bir dengbêjin “kendi ölümü”ne gerçek Lahza an eksilen nefesi… Bir elini kulağına dayıyor dengbêj. Anlatıyor… Titriyor sesi, sarsılıyor bellek… Halbuki deniz kabuklarıyla dolu bir tarih inşa etmedik mi “tek yürek”? Kaç Kez yıkıldı konutlarımız? Acılarımızın artçıları acılarımızdan Aka olmaz sandık, ciğerimizi yakmaz sandık da o denli olmadı be xwişka min(1): Bu kaçıncı “Ez qurbanê. Cîgera min şewitî”?(2) Bu kaçıncı utanç duyma hali “ötekinin insan” olma haline karşı? “Kendi insan” olma haline dair acil gereksinim listesini paylaşıyorum ey fani! Yaz! En az bir dengbêj!
Xulxulandin…
Bir dengbêjin vefatı… O’nun nefesinde bir belleğin vefatı… Mevt…
. 15 Şubat 2023, Bir “Ax!”ın merkez üssü olarak Diyarbakır.
Dengbêj Mihemedê Nenyasî’nin bir eli kulağında. Anlatıyor… diğer dengbêjlerden farklı… Gözlerini aça aça… Göğsünü öne veriyor, dinleyin diyor. Canlı… Sesi canlı… Eli canlı… Sonra… yıkıntı altında kalıyor günlerce… Bu xulxulandin değil Xale Mihemme! Bu deprem! Bu utanç! Birbirine sarılmayı unutan insanların ülkesinde canlılığın sıcaklık yitimi, bir kibir olarak hipotermi… Senin sesin artık bir Öbür dengbêjin nefesine nefes… Laf uçar Xalê Mihemme! Uçar da yanan bir ciğerin yangınını söndürür… Sen anlattın Xalê Mihemme! Düzgün ki…
Xulxulandin değil bu!
Yıkılsın dünya! Xweda jî cîgera wan bişewitîne!(3)
Times New Roman, single space, iki yana yaslı… Ne Fazla yas…Yaslan birbirine ey fani! Sarıl! Bak işte devrildi Yine cümleler… Xale Mihemme’nin öldüğü günden sonra… Bu yazının enkazından -bu cümleye kadar gelen sen dahil- bir şey “hisseden” kimse kurtulmadı…
Dipnotlar:
Xulxulandin: Dengbêjlerin kilam anlatımlarında gırtlak titretmesi. Belleğin sesteki tezahüründeki zelzele.
1. Kız kardeşim.
2. Kurban olurum. Ciğerim yandı.
3. İlah da onların ciğerini yaksın!
Yorum Yok