Anders Sandberg
Türlerin birden fazla geçicidir. Soyları tükenir, yeni çeşitlere evrilirler ya da rastgele mutasyonlar ve çevresel dönüşümler yüzünden Vakit içerisinde değişirler. Tipik bir göğüslü cinsinin bir milyon Yıl boyunca varlığını müdafaası beklenebilir. Çağdaş beşerler, yani Homo sapiens ise yaklaşık 300 bin yıldır yeryüzünü işgal ediyor. Pekala, bir milyon Yıl boyunca Mevcut olsak neler olurdu?
İngiliz ilim kurgu müellifi H.G. Wells, insanların ziyadesiyle yabancı bir varlığa dönüşebileceğinin farkına varan birinci kişiydi. 1883 yılında yazdığı ‘Milyon yıllık insan’ isimli bir makalede, günümüzde artık bir klişeye dönüşmüş olan şeyleri tasavvur etmişti: Aka beyinli, Ufak gövdeli yaratıklar… Sonrasında, insanların da iki ya da daha Çok yeni tipe dönüşebileceğini öngördü. Wells’in sunduğu evrimsel modeller Vakit süzgecine takılsa da düşündüğü üç Temel seçenek hâlâ geçerli: Soyumuz tükenebilir, birkaç farklı cinse dönüşebilir ya da değişebilir.
Bunlara eklenen bir bileşen, her bir seçeneğin gerçekleşme ihtimalini Aka oranda artırabilecek biyoteknoloji imkanlarına sahip olmamız. İnsan geliştirme (kendimizi ilaçlar, mikroçipler, genetik yahut öteki teknolojileri kullanarak daha akıllı, kuvvetli kılmak ya da Öbür hallerde daha uygun hale getirmek), zihin transferi (zihnimizi bilgisayarlara aktarmak) veyahut Yapay zekâ üzere öngörülebilir yeni teknolojiler, biyolojik alanda Mevcut olmayan yeni çeşitlerin teknolojik biçimlerini üretebilir.
YAZILIM ZEKÂSI VE Yapay ZEKÂ
Geleceği kusursuz biçimde öngörmek imkânsız bir efor. Çünkü o, Fikir ve hareketlerin yanı Dizi şu anda bilinmeyen teknolojik ve biyolojik sonlar üzere temelde rastlantısal etkenlere bağlı. Ne Mevcut ki, benim işim olasılıkları araştırmak ve bana kalırsa en beklenen durum, bir çeşidin farklı tiplere dönüştüğü Aka bir ‘türleşmenin’ yaşanması.
Aramızda, yaşlanmayı yavaşlatmak ve ortadan kaldırmak, zekâyı ve ruhsal durumumuzu ilerletmek ve vücutları değiştirmek yoluyla insanlık hâlini daha güzel hale getirerek potansiyel açıdan yeni cinslerin önünü açmak isteyen pek Fazla insan mevcut.
Öte yandan, bu hayaller birçok beşere Olumsuz görünür. Bu teknolojiler cep telefonları kadar ucuzlasa ve herkes tarafından erişilebilse dahi, Bazen insanların onları prensip bazında reddetmesi ve ‘normal’ insan olmaya ait ferdî bir anlayış oluşturması akla yatkın görünüyor. Uzun vadede, peş peşe gelen nesil (veya bir ‘güncellemenin’ akabinde gelen yeni ‘güncellemeler’) sonrasında, en gelişmiş insanların kendilerini temelde farklılar sergileyen bir ya da daha Çok ‘insanlık-sonrası’ Cin ve ‘gerçek insanlar’ olarak ilan etmesini bekleyebiliriz.
Bir beyni hücresel seviyede tarayan ve akabinde bir ‘yazılım zekâsı’ meydana getirmek emeliyle bilgisayarda muadil bir hudut ağı yapılandıran kendine has bir teknoloji olan ‘zihin transferi’ yoluyla, daha da ileri gitmemiz mümkün. Bu sırf bir tipleşme değil, birebir vakitte hayvanlar alemini bir maden, daha doğrusu yazılım krallığı için terk ediştir. Birtakım insanların kopyalar ve yedeklemeler oluşturarak ölümsüzlük ihtimalini artırmak ya da uzayda internet yahut radyo dalgaları aracılığıyla kolay kolay seyahat etmek üzere dileklerle bunu gerçekleştirmek istemesinin altında pek Fazla neden yatıyor.
Yazılım zekâsının sağladığı Öbür avantajlar da mevcut. Kaynaklar Laf konusu olduğunda Fazla verimli olabilir; çünkü, sanal bir varlığın mikroçip üretmek için yalnızca Güneş’in ışığından sağlanacak güce ve kayalardan elde edilecek minerallere gereksinimi vardır. Yanı sıra, hesaplamaların tespit ettiği Vakit ölçeklerinde, Aka ihtimalle biyolojik zihinlerden milyonlarca kat daha süratli biçimde düşünebilir ve dönüşebilir. Yeni yollarla gelişebilmek için sırf bir yazılım güncellemesine muhtaçlık duyar.
Yine de insanlığın gezegendeki yegâne zeki Cin olarak kalması pek mümkün görünmüyor. Şu anda Yapay zekâ çalışmaları hızla ilerliyor. Yapay bir genel zekânın (yani, sırf belli alanlarda uzmanlaşmaktansa tıpkı bir insan üzere rastgele bir entelektüel sıkıntıyı anlayabilen ya da öğrenebilen) ne Vakit şuurlu bir hale gelebileceği ya da şuur kazanıp kazanmayacağı konusunda Aka belirsizlikler ve uyuşmazlıklar yaşansa dahi, uzmanların Aka çoğunluğu bu yüzyılda yahut kısa mühlet içinde bunun Mümkün olduğunu düşünüyor.
Şayet bu mümkünse, muhtemelen bu yazılım şuur kazanacaktır. Bir etapta, insanların Aka kısmının yerini yazılım zekâsı ya da Yapay zekâya yahut ikisinin bir karışımına terk ettiği bir gezegende yaşamamız beklenen görünüyor.
GÜZEL BİR Hayal Mİ YOKSA KÂBUS MU?
En nihayetinde, birden fazla zihnin bir yazılıma dönüşmesi akla yatkın görünüyor. Yapılan araştırmalar, yakın bir gelecekte bilgisayarların enerjiyi şu anda olduğundan Fazla daha verimli bir halde kullanacağını ortaya koyuyor. Yazılım zihinlerin güce ulaşmak için verimsiz yollar olan yiyecek ya da içeceklere gereksinimi ortadan kalkacak ve günün daha yavaş kısımlarında güç tasarrufu yapabilecekler. Bu durum, Irak bir gelecekte, Mevcut olan unsur ölçüsü ve güneş gücü bazında insan zihninden Fazla daha kuvvetli Yapay zihinler elde edilmesi manasına geliyor. Ayrıyeten, hızlı bir formda evrimleşebildikleri için, Vakit geçtikçe şu anki zihin usulümüze kıyasla muazzam bir değişim göstermelerini bekleyebiliriz.
Maddenin dingin ve garip dünyasında devinim eden yazılım tabanlı varlıklarla karşılaştırıldığında, fizikî varlıklar Aleni bir dezavantaja sahip. Buna rağmen, bilgi merkezleri bozulduğunda buharlaşıp gidecek olan yazılımların bilakis, kendi kendilerine yetebilirler.
‘Doğal’ beşerler, yazılım insanlardan epey farklı olarak, klâsik toplumlarda varlıklarını sürdürebilirler. Bu Cin bir ömür, Amerika Birleşik Devletleri’nde mütevazı Ömür usulü hâlâ imkanlı kılınan (ve korunan) Amish halkının Ömür usulünden pek de farklı olmaz. Birebir bölgede yaşayan toplumların Ufak ve daha ilkel toplulukları yok etmesi gerekmez: Geçmişte insan hakları ve yasal müdafaalar oluşturduk ve ‘normal’ beşerler Laf konusu olduğunda misal bir anlayış sürdürülebilir.
Peki bu ‘iyi’ bir istikbal midir? Bu, Aka oranda sahip olduğunuz kıymetlere bağlı. ‘İyi’ bir ömür, öteki beşerlerle mana içeren alakalar kurmayı ve sürdürülebilir biçimde huzurlu ve müreffeh bir ortamda yaşamayı içerebilir. Bu açıdan bakarsanız, garip ‘insan-sonrası’ varlıklara muhtaç değiliz; sırf huzurlu ve Ufak (belki de görünmeyen bir otomasyonla korunan) bir köyün kendini varlığını koruyabilmesini sağlamamız gerek.
Bir kısım insan Taş Devri’nde yaşayan atalarımızdan gelecekteki benliklerimize ulaşan kesintisiz bir zincir olan ‘insan projesini’ Bedelli bulsa da ilerlemeye Aleni olabilir. Aka ihtimalle yazılım tabanlı insanların ve Yapay zekânın Çok ileri gittiğini düşünecekler fakat insanların böylesi garip yeni biçimlere dönüşmesi karşısında anlayışlı olacaklar.
Diğer bir kesim, kıymetli olanın kendini Anlatım etme özgürlüğü ve yaşamsal amaçlarınızın peşinden gitmek olduğunu öne sürecek. İnsanlık-sonrası dünyayı geniş bir perspektifte keşfetmemiz ve bizlere neler sunabileceğini görmemiz gerektiğini düşünecekler.
Başka bir kesim ise farklı varlıkların sahip olduğu memnunluğu, barındırdığı kanıları ya da diğer nitelikleri değerli bulabilir ve bunları en üst düzeye taşıyacak bir istikbal arzulayabilir. Kimileriyse, bütün bu ilerlemelerden muhakkak bir düzeye dek Geri çekilerek sonlarımızı muhafazamız gerektiğini düşündüğünden, kuşkucu yaklaşabilir.
DYSON KÜRESİ Mİ?
Benim bir milyon Yıl için varsayımlarım şöyle: Bazen beşerler şu ya da bu halde bize benzese de sayıları şimdikinden Fazla daha az olacak. Tarıma ve kentlere Fazla daha az muhtaçlık duyulacağı için yeryüzünün Aka kısmı tekrar yırtıcı bir görünüme bürünecek.
Etrafta, tarihi ya da estetik sebeplerle robotlar tarafından ihtimamlı biçimde korunan ve Fazla farklı ekosistemler barındıran kültürel alanlar oluşacak.
Sahra çölündeki silikon kubbelerin altında trilyonlarca Yapay zihin İç içe yaşayacak. Bu zihinlere güç sağlayan devasa ve çok sıcak data merkezleri, geçmişte gezegenimizi çok derecede ısıtmakla tehdit ediyordu. Halbuki bir milyon yılın sonunda Aka kısmı Güneş’in yörüngesinde dönen ve ‘Dyson küresi’ ismini verdiğimiz git gide büyüyen bir Bina oluşturacak; bu küre, her bir watt gücün fikre, bilince, karmaşıklığa ve şimdi ne olduğunu kestiremediğimiz öbür garip şeylere güç sağlayan bir Bina olacak.
Şayet biyolojik insanların kuşağı tükenirse, şu Lahza yaşadığımız Aleni ve yakın tehditler dışında en beklenen sebebi öteki insan-sonrası tiplerle ortasında hürmet, anlayış ve bağlayıcı mukavelelerin olmaması olacak. Tahminen de bu, aramızdaki azınlıklara daha yeterli davranmaya başlamamız için bir neden olabilir.
Yazının yepyenisi The Conversation sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)
Yorum Yok