Norveçli müellif Fredrik Brattberg’in kaleme aldığı ‘Eve Dönüşler’, çekirdek bir ailede yaşanan Dizi dışı birtakım olayları bahis edinir. Konutun Biricik oğlu Gustav’ın kaybolmasıyla onun öldüğünü düşünen Ebeveyn ve baba, Gustav’ın günler sonra çıkıp gelmesiyle yine huzura kavuşur lakin bu huzur sanıldığı kadar uzun ömürlü olmaz.
Sarsıcı bir Güldürü oyunu olan ‘Eve Dönüşler’ yeterli tenkitlerle yoluna devam ederken biz de oyunun direktörü Kemal Aydoğan’la oyunun sahnelenme sürecini, gerçekle gerçeküstünün münasebetini ve yeni çalışmalarını konuştuk.
Kemal Aydoğan Eve Dönüşler nasıl ortaya çıktı? Oyunu sahnelemeye nasıl karar verdiniz?
Oyundan haberim Habitus Kitap tarafından yayınlanan Ferdi Çetin’in çevirisiyle oldu. Meğerse 2019’da Yeni Metin Yeni Tiyatro projesi kapsamında okuma tiyatrosu da yapılmış. Bundan haberim olmamıştı. Oyunu bu kitaptan okudum. kimi bir oyuna Çabucak bağlanırsınız, ‘Eve Dönüşler’ o denli oldu. Teması, önerdiği oyun oynama biçimi Moda Sahnesi repertuarına Fazla uygundu. Çekirdek ailenin “can yıkıcılığı” Aka bir çoğunluğun tecrübesi dahilinde olması gerekir. Meskenlerimizi Ufak birer morg üzere algıladığımız vakitlerimiz olmuştur. Vakitle buna alışır ve artık üşümemeye ya da çürük kokusunu almamaya başlarız. Bu, işin tematik tarafı. Bu temayı anlatmak için önerdiği “oynama” üslubu da en az tema kadar İlgi cazipti. Trajik, gerçekçilik, fars, epik ne ararsak vardı oyunun içinde. Bu “curcunaya” iç olmak ve bu fantastik dünyayı devinim ettirmek Fazla cezbediciydi.
‘Eve Dönüşler’, bahsiyle olduğu kadar oyuncularıyla da dikkat çekiyor. Nalan Kuruçim, Caner Cindoruk ve Alper Şimşek gösterdikleri performansla seyirciden uygun tenkitler alıyorlar. Bu isimleri nasıl bir ortaya getirdiniz?
Caner Cindoruk Moda Sahnesi’nin değişmez oyuncularından. Daha Evvel beş oyunda Birlikte çalışmıştık. ‘Eve Dönüşler’ altıncı oyun oldu. Âlâ, disiplinli bir oyunculuğunun yanı Dizi dostluğu da hem bir oyunu hem de kendimizi şartsız teslim etmemizin şartını yaratır. Caner’le çalışmak her Vakit Fazla arzuladığım bir durumdur. Nalan Kuruçim ile 2002 yılında bir çocuk oyununda çalışmıştık. Benim yönettiğim ikinci oyundu. Yıllar içinde Öbür seyahatlerimiz oldu fakat birbirimizden daima haberdardık da. Oyunun üslubunun gerektirdiği oyunculuk özelliklerine sahip diye düşünüyorum. Alper Şimşek ile bu rol bağlamında tanıştık. Bir audition yapmıştık, orada 5-6 oyuncuyu seyretmiştim. Bu role en Müsait oyuncunun o olduğunu düşündüm. Yetenekli bir genç oyuncu Alper. İleride kendinden Laf ettireceğini düşünüyorum.
‘GERÇEKÜSTÜ ‘NORMAL’ OLANIN İÇİNDE GERÇEKLEŞİYOR’
Oyun aslında Fazla Aka bir dramı, çocuklarını yitiren bir Ebeveyn babayı işliyor. Fakat bu dram kısa müddette gerçeküstü bir yere evriliyor. ‘Eve Dönüşler’deki gerçekle gerçeküstü alakasına dair neler söylemek istersiniz?
Gerçeküstü üzere görünen şey aslında “normal” olanın içinde gerçekleşiyor. Fantastik olan tam da bu “normalin” içinde vuku buluyor. Oyunun bence en Kıymetli özelliği bu. Olağanın gözlerden Irak tuttuğu, göstermediği çürümüşlüğü gözler önüne seriyor. Oyundaki bütün hisleri ve durumları hepimiz yakından tanıyoruz. Oyunu seyircinin tanımasını sağlayan şey bu “vasat”. Aka bir insanlık acısı. Fakat bu muhatapları tarafından tanınmayınca trajik olan komedileşiyor.
. Anne ve babanın acıyla ilgileri de epey farklı. Baba hayatına sağlıklı formda devam edemez bir hale gelirken Ebeveyn daha itidalli davranıyor lakin ikisi de rutini, normali arzuluyorlar. Oyunun devamında yaşananlar da bunu destekliyor. Rutinin huzur ve Sevinç getirdiğini söyleyebilir miyiz?
Rutin ne huzur getirir ne de memnunluk. Onun sağlayacağı Biricik şey farkındalık kaybıdır, insanca olanın donmasıdır. Bu oyundaki baba ve anne, “dirimselliğini” kaybetmiş, meskenin içine hapsolmuştur. His kaybı içindedirler. Ebeveyn babanın konutlarının altından foseptik geçiyor, kapitalizmin foseptiği. Bu oyuna nazaran huzur, cinayetin işlenmesine bağlıdır. Yaşama karşı sevincini, ilgisini yitirmiş ebeveynler, bunun cürmünü çocuğa yükleyip onu ortadan kaldırıyorlar. Çocuk bu Cin ebeveynler için yaşamanın önünde bir pürüz. Rutinlerine kavuşmak için katil olurlar lakin çocuklarıyla Birlikte bir yaşamayı beceremezler. Huzur, sonsuza kadar artık onlara uğramayacaktır.
‘ÖZEL TİYATRO DENEN TARİFTEN BİR Lahza önce KURTULMAK GEREK’
Siz tıpkı vakitte Moda Sahnesi’nin kurucularındansınız. Moda Sahnesi geçtiğimiz aylarda kuvvetli günlerden geçti. Dönemin yeni yeni açıldığı şu günlerde bize neler söylemek istersiniz?
Özel tiyatro denen tariften bir Lahza Evvel kurtulmak gerek. Bunun için yeni bir tanıma gerek var. Bu tarif, yeni bir destekleme modelinin de tiyatrolar için hayata geçirilmesinin imkânlarını içermelidir. Ödenekli-özel tiyatro ayrımı ortadan kalkmalıdır. Makul şartlarda tiyatro üreten bütün topluluk ve bireyler kamusal bütçeden desteklenmelidir.
Son vakitlerde neler yapıyorsunuz? Bize hazırladığınız Öbür oyunlar Mevcut mı?
Shakespeare’in ‘Şirreti Evcilleştirmek’ (Taming Of The Shrew) oyununun provalarına kasım ayında başlayacağız. Ocak ayının başında da prömiyer yapacağız. Bunun için çalışıyorum.
Buradan oyuncu olmak isteyenlere ne üzere tavsiyelerde bulunmak istersiniz?
Edebiyatla, toplumsal bilimlerle, diğer sanatlarla ağır ve yakından ilgilensinler. Politikayı ihmal etmesinler. Dünyayı yakından tanımaya çalışsınlar. Ayrıyeten insanı ve kendilerini bu tanıma faaliyetinin alanına soksunlar.
Eve Dönüşler’in gösterim tarihleri bizimle paylaşır mısınız?
26 Kasım Cumartesi Moda Sahnesi, 27 Kasım Pazar Moda Sahnesi, 28 Kasım Pazartesi Moda Sahnesi.
Yorum Yok