Yazar Ahmet Ümit’in nihayet kitabı ‘Bir Aşk Masalı’, Bina Kredi Yayınları tarafından raflarda yerini aldı. Kitap, beş prensin sevda uğruna revan oldukları Kaf Dağı’ndan ıssız çöllere, ücra hanlardan savaşçı kabilelerin çadırlarına, devlerden denizkızlarına, balinalardan devasa yılanlara bir yol ve Vaziyet macerasını anlatıyor.
Ahmet Ümit’le ‘Bir Aşk Masalı’ndan yola çıkarak Türkiye’de bayan olmayı, bu kitabın hayatındaki yerini ve içinde yaşadığımız toplumu şekillendiren siyaseti konuştuk.
‘Bir Aşk Masalı’nda aşk masalıyla başlayıp bir insanlık eleştirisi yaptığınızı söylüyorsunuz. Sizi bunu yapmaya iten neydi?
Aslında Fazla Ufak yaştan itibaren insanlık ve hayat üzerine düşünmeye başladım ya da o fikir kalıplarının içine girdim. 14 yaşında düşünürüz fakat kendi Müstakil tecrübelerimizle düşünmek zordur. O sırada sol bir fikir vardı, o sol fikir beni cezbetti. Düşünerek verdiğim bir karar da değil, ağabeylerim solcu olduğu için solcu oldum.
Bir ablam, 6 ağabeyim var, ben en küçükleriyim. O devirden itibaren Aka bir insanlık sevgisiyle yetiştim Lakin hayat Daimi bana bunun Fazla hakikat olmadığını söyledi. 25 yaşında Moskova’ya, Sovyetler Birliği’ne gittim. Gördüğüm sosyalizm benim uğruna dövüştüğüm, uğruna arkadaşlarımın öldüğü, fedakarlık yaptığımız sistem değildi. İnsanların eşit, Özgür ve Mesut olduğu bir cemiyet görmedim orada. Pek Fazla sorunu çözmüşlerdi, haksızlık etmek istemiyorum fakat temel problem, insanın memnunluğu veya insanın kendini gerçekleştirme sorunu çözülmemişti. Gördüğüm görünüm bu değildi, giderek niyetimin nihayet derece naif olduğunu, gerçekçi olmadığını anlamaya başladım.
Bunu 30-35 yaşlarında, hayli geç anladım açıkçası. Biz, bu gezegende canlı bir mucizeyi yaşıyoruz; canlı ve zeki bir Ömür formuna sahibiz, bu bir mucize Ancak bu bizi yanlışsız, âlâ ve faziletli bir varlık yapmıyor. Tersine pek Fazla açıdan nihayet derece yıkıcı, nihayet derece yabanî, örgütlü bir biçimde yok edici yapıyor. Zeka var, bu zekayı daha Fazla para, daha Fazla kar, daha Fazla egemenlik için kullanıyoruz. oburu canlılara hak vermiyoruz.
‘BİZİM ÜZERE DÜŞÜNMEYENİ HAİN OLARAK GÖRÜYORUZ’
Kendimizden diğerini düşünmüyor, toprağı ele geçiriyor, her şeyi hakkımız görüyoruz.
Bizim üzere düşünmeyeni hain, giderek ortadan kaldırılması gereken beşerler olarak görüyor; lisanı, dini, cinsiyeti, cinsel yönelimi farklı diye yok etmeye çalışıyoruz. Burada Aka bir sorun olduğunu görüyorum ben. Bu sorun olabilir, sana ne Ahmet diyebilirsiniz? Bana ne değil zira ben bir müellifim. Müellifler, dünyanın fotoğrafını çekerler, tabir yerindeyse, bunu sözcüklerle yaparlar. Bu resmi çektiğiniz Vakit oradaki Siyah lekeyi, oradaki berbatlığı, orada yanlış giden şeyleri görürsünüz. O yüzden buna itiraz etmeniz gerekir. nihayet periyotlarda yazdığım kitaplarda bunun altını çiziyorum. İnsan eleştirisi yapıyorum zira insanlık düzelebilir.
Bu nihayet derece güç bir şey fakat en azından biz müellifler bu durumu tespit etmeli, gerçekçi bir formda tahlil sunmalıyız zira Evvel bizde başlıyor her şey. ilim aslında sanata bakıyor. Örneğin, aya birinci çıkışı yazan Edgar Allan Poe’ydu. Onun usulüyle aya çıkmak imkansızdı lakin Hayal etti. Jules Verne, deniz altı tasarımı yaptı. O halde batar, ölürsünüz ancak bunu Hayal etti. İnsan yaratmayı ‘Frankenstein’ın müellifi Marry Shelley yazdı, Mümkün değil o denli yapamazsınız lakin bunu Hayal etti. Düş eder, olması gerekeni söyleriz lakin bilimin, siyasetin yahut dinin kendisi bunu gerçek kılmaya başlar. Bu nedenle muharrirlerin böylesi bir misyonu, bu türlü bir misyonları olduğunu düşünüyorum.
‘İNSAN OLARAK ÖTEKİ CANLILARDAN çok ÖZÜR DİLEMEMİZ GEREKİYOR’
‘Bir Aşk Masalı’ 25’inci kitabınız. 40 yıldır yazıyorsunuz, bu kitabın öbür kitaplarınız ortasındaki yeri ne yazınınızda?
Daha Evvel iki masal kitabım var, annemin anlattığı masallardı. Annemden dinlediğim masalları çeşitlendirdim ben. Onlarda da insan eleştirisi vardı lakin bu biçimde değil. Bu kitap, masalla başlayıp özgün bir biçimde kendi fikirlerimi olduğu üzere çırılçıplak anlattığım bir kitap oldu. Sansürsüz, o yüzden hayvanlara Fazla Aka övgü var. Aslında kedime adadım. Hayvanlara yapılan eziyet karşısında bunu bir Cin özür olarak da görebilirsiniz. İnsan olarak diğer canlılardan hakikaten Fazla özür dilememiz gerekiyor. ancak daha değerlisi insanın değişmesi gerekiyor az Evvel söylediğiniz üzere. Bu değişimi gerçekleştirmemiz gerekiyor.
Ne yazık ki hem dinler hem ideolojiler ‘İnsan eşrefi mahluktür, Fazla iyidir’ der. Bu nazar açısını değiştirmemiz gerekiyor zira biz hiç de o denli gururlu bir mahluk değiliz. Zekalıyız fakat kötüyüz, acımasızız. Yaşanılan pratik onu gösteriyor. Samanyolu galaksi mahkemesi olsa, muhtemelen beşerler cezalandırılır zira o kadar canlı tipini yok ettik ki. Buna ne hakkımız vardı? Zeki olduğumuz için buna kendimizde hak görüyoruz. Başta hayvanları yaşamak için öldürüyorduk, ne yapalım diyorduk ancak artık organize, kitlesel halde yok ediyoruz ve bu bizi kurtarmıyor. Hala beşerler açlıktan ölüyor. İnsanlıkta Fazla Önemli bir sorun, Fazla Önemli bir kahır var. Kapitalizm insanın bu yıkıcılığını, bencilliğini, ele geçirme, yok etme, Biricik başına yönlendirme hissini kışkırtan bir şey. Sosyalizmin yıkılmasında insanın bu yapısı vardır, bunu görmek lazım. İnsanoğlu Mevcut olmak istiyor. fakat Mevcut epeyce doymuyoruz, daha Fazla istiyoruz. Bu daha Çok Mevcut olma, ruhsal derinlik olmayınca daha Çok bankada para, daha Çok otomobil, daha Çok mesken, daha Çok alkışa dönüşüyor. lakin bunu ruhsal olarak karşılamamız lazım. Ben insan olarak ne istiyorum? Evet, vücutlarımızın gereksinimleri var, bunu karşılayacağız. fakat Mesut olmanın ve manalı bir hayat sürmenin bir Biricik yolu var; güzellik etmek, diğerlerine vermek.
Bu kitapta prenslerin hepsi almak istediler, almak istedikleri için de mutsuz olacaklar. Vermek istemediler, ele geçirmek, zapt etmek, her yerde ben olayım istediler. Doğal, bu insanın en Temel hislerinden biri ancak insanın içinde paylaşmak, uygunluk de var. Bunları desteklememiz lazım. Yapılması gereken şey bu.
‘SEVGİ, AŞK KADAR ABARTILMIYOR’
Bu kavramların unutulduğunu düşünmüyor musunuz? Daha Fazla Nakit kazanan niteliksiz Amel yapsa bile Kıymetli sayılıyor, beşerler ona özeniyor.
Tıkandı dediğim yer orası. örneğin aşk, mantık ile mantık dışının birlikteliği… ancak Fazla abartıyoruz. Sevgi bu kadar abartılmıyor. Sevgi daha Bedelli bir şey; içinde yardım var, yeterlilik var. Aşk daha yıkıcı, yok edici fakat bunu seviyoruz. Eşitliği, hepimizin birbirine benzemesini sevmiyoruz. Benden 2 Tane olsa, 10 Tane olsa sıkılırım, ben Biricik başıma olmalıyım. Yalnızca yazarlıkla ilgili değil, her insan özgün olsun, Biricik olsun, kendini gerçekleştirsin ister. Beni ayrım edin ister lakin bu ayrım ediş, giderek yönetmeye, bir baskılamaya dönüştüğü Vakit müthiş bir Vaziyet alıyor. Bir çizgi Mevcut ortada. Bunu da ortadan kaldırırsak, o Vakit insan olmayacağız. ‘1984’ romanında olduğu üzere, o da vahim bir şey. Hepimizin kendimizi gerçekleştirmeye muhtaçlığımız var. lakin bu gerçekleştirme, ötekileri yok etmeyi, onları baskı altına alma değerine almamalı.
Bir Aşk Masalı, Ahmet Ümit, 256 syf., Bina Kredi Yayınları, 2022. Aşk narsistlik bir durum değil mi? Siz karşınızdakini kendi yüklediğiniz manalarla seviyorsunuz.
Aynen öyle! Aşk akıl dışı bir şey! Nedenini bilmiyoruz. Birini alıyor ona her türlü manası yüklüyoruz, karşımızdaki ‘Ben o değilim’ diyor. ‘Hayır sen osun’ diye onu inandırıyoruz bir müddet sonra. Abartma diyor, sen abartıyorsun. ancak abartırken inanıyorsun, palavra söylemiyorsun. Gerçek aşkta palavra yoktur! Kendi söylediğin palavraya inanıyorsun.
‘ERKEKLİK BECERİ DEĞİL’
Kitapta da o var, beş prens de o fizikî özelikleri Fazla hoş bayanı arıyor. Farklı bir şey yaratıyorlar. Erkeklerin yarattığı bir şey Mevcut ve siz de onu hapishaneye benzetiyorsunuz. Erkek nazar açısıyla bunu yazmanız da farklı.. Gelen tenkitler oldu mu?
Okuyan erkeklerin hiçbirinden tenkit gelmedi, sessiz kalıyorlar ancak biliyorlar bence. Türkiye’de bayan cinayetleri var. Bu bayan cinayetlerini biraz vicdanı olan bir erkek onaylayamaz. Bunu onaylayan insanların psikopat olduğunu düşünüyorum. Namus ya da ne nedenle olursa olsun, bunlar makûs, bunlar psikopat. Bir bayan sizi sevmeyebilir, ayrılmak isteyebilir, nasıl olacak öldürecek misiniz? Bu türlü bir şey Mevcut mı? O senin kolun mu, ayağın mı, bir parçan mı? Efendim aşıktım, öldürdüm. Aşık falan değilsin, ruh hastasısın, eziksin, sorunları olan birisin. Tam zıddı, aşık olduğun kişinin yaşamasını istersin. Bu aşk değil, karanlık bir tutku. Bir insanın sevgisini satın alamaz, onu zorlayamazsın.
‘At, avrat, silah’, ‘kadının saçının yaşıyla gözünün yaşını kurutmayacaksın’. Bu türlü bir kültür Mevcut Anadolu’da ve bunu övünerek anlatıyorlar. Bu kültürü yerin tabanına sokmamız, erkekliğin yüksek bir şey olmadığını anlatmamız gerekiyor. Erkeklik beceri değil, erkek doğmuşsun o kadar.
‘ÇAĞIMIZ BAYAN DAYANIŞMA ÇAĞI’
Türkiye’de erkek olarak doğmak hala imtiyaz üzere görünüyor. Bayanlar daha Fazla okumak, daha Fazla kendini geliştirmek zorunda. Yapılan araştırmalara nazaran de erkeklerden daha az Nakit kazanıyorlar. Sizce bunu bir dermanı Mevcut mı?
Bu kurtuluşu bayanlar yapar ve başladılar. Çağımız bayan dayanışma çağı, net söylüyorum. Yalnızca Türkiye’de değil, dünyanın her yerinde bu türlü. Bayanlar artık boyun eğmiyor, onun için öldürüyorlar kadınları… Şu anda İran’da direniş nereden başladı? Bayanlardan başladı. Nereye varır bilmiyorum lakin Fazla Kıymetli bir isyan, Fazla Kıymetli bir hayır! Bayanlar Özgür olmak, kendi ayaklarının üstünde durmak istiyorlar. Bayanlar haklarını istiyorlar.
Erkek hükümran bir cemiyet Mevcut ve bayanlar Fazla daha Çok çalışmak zorunda kalıyorlar. Bu türlü bir Fark yapmak ne kadar gerçek bilmiyorum lakin bayanların erkeklerden daha zeki olduklarını düşünüyorum. Ben bir kız çocuk, bir de erkek torun yetiştirdim, bunu rahatlıkla söyleyebilirim. Erkekler hâkim Sıkıntı olduğu için bayanlar görülen ve görülmeyen bir baskı altındalar. Hala ‘Erkekliğime kelam etti Yargıç bey’ diyerek indirim Meydan erkekler var. İş yerinde de var, mobbing almış başını gidiyor.
Oysaki bayanlar ilerliyor, değiştiriyor ve dönüştürüyorlar. Ben bu gidişatın âlâ olduğunu düşünüyorum ve erkeklere şunu söylemek istiyorum: Nitekim Mesut olmak istiyorlarsa, bayanın Özgür olması lazım!
Kadınlara hala cemiyet tarafından baskılar var…
Kadının evlenmesi Kural mı? Evlenmese ne olur? Bu türlü bir şey Mevcut mı? Tahminen bayan evlilikten hoşlanmıyor, çocuk yapmak istemiyor, çocuk sevmiyor, mecburi mu? ancak cemiyet tarafından oluşturulan kodlar bayanı inanılmaz bir baskı altına alıyor. fakat Yine bir bayan uyanışı Mevcut ve o bayan uyanışı dönüştürüyor, değiştiriyor, biz erkeklere de onların yanında olmak ve desteklemek düşüyor.
Okuyan ya da sizin kitabını okuyan erkeklerden başlayacak tahminen bu dayanışma. Bayana şiddetin önlenebilmesi için ruhsal dayanak almak mı lazım?
İnşallah! Anneler erkek çocukları oldukları Vakit daha Fazla İlgi gösteriyorlar. Buradan başlaması gerekiyor her şeyin. Mesela; sünnet düğünü… Sünnet düğünü nedir ya? Kız çocukları birinci Defa regl olduklarında Tebrik yapılıyor mu? Tıpkı şey değil mi yani? Bunların hepsinin değişmesi, alt üst olması lazım. Olacak da bence. Bunları konuşabiliyoruz, 50 Yıl Evvel bunları konuşamazdık.
Kitabınızda aşk ne kadar imkansız olursa, o kadar ağırlaşır diyorsunuz. Sanal alemde herkes herkese ulaşabiliyor lakin artık aşk eskisi üzere yaşanmıyor. Eski evliliklerin sürdürme oranları daha fazla.
Katlanıyorlar onlar, dermanı yok devam ediyor. Beşerler birbirleriyle kolay ilgi kurabiliyorlar evet ancak o insanı kaybetmemek bir sorundur. Siz birini istiyorsunuz ancak o şahıs de sizi istiyor mu? O şahıs sizi istemezse imkansızlık başlıyor. Bir Fransız atasözü der ki ‘Aşkta her Vakit kalplerden biri biraz daha soğuk olacak.’ oburu neden soğuksun diye bunu keder edecek, tasa edecek. Böylelikle aşkın diyalektiği başlayacak. Daima böyledir bu iş!
‘RUH İKİZİ DİYE BİR ŞEY YOK, RUH Biricik VE BİRİCİK’
Peki aşk Biricik taraflı bir şey mi?
Evet, Biricik Benlik ve bizim başımızda olan bir şey aşk! İki Benlik olan sevgi. Ruh ikizi diye bir şey yok! Ruh Biricik ve biricik, kimsenin ruhu başkasına benzemez.
‘MAHİR ÜNAL’IN SÖYLEDİĞİ ŞEY KENDİ SİYASETLERİNİ DAYATMAK İÇİNDİ’
AK Parti eski Küme Başkanvekili Becerikli Ünal’ın ‘Cumhuriyet alfabemizi, lisanımızı, düşünmemizi yok etmiştir’ kelamlarından sonra, Türkçe yazan bir muharrir olarak bu açıklamalara karşı çıktınız. Bu bahiste ne düşünüyorsunuz?
Çok yanlış bir yerden yaklaşmıştı. ‘Türkçe Osmanlıca’ya nazaran daha yeni bir lisan. Bunu geliştirmeliyiz!’ diyebilirsiniz. Tamam, benim de bir muharrir olarak vazifem bu. Türkçe’ye yeni sözler katıp, zenginleştirip geliştirmek… fakat Türkçe’yle düşünemiyor, Türkçe’yle kendimi Anlatım edemiyorum derseniz, bunlar kendisinin cümleleri, Türkçe’yle ideoloji yapılamaz. Türkçe’yle sanat yapılıyor ve yüksek bir şeydir sanat, ideolojiden de yüksektir.
Sadece ben değil, Yunus Emre de yazdı ve kaç yüzyıldır var. Hacı Bektaş-ı Veli, Nazım Hikmet üzere Fazla saygın muharrirlerimiz var. Nobelli Orhan Pamuk var. Ben 25 kitap yazdım; kitaplarım 34 farklı lisana yayınlandı, bunların hepsini de Türkçe’yle yaptım ve gerçek bu. Söylenen şey tümüyle kendi ideolojilerini, kendi başlarındaki siyasetleri dayatmak için söylenen bir şey ve büsbütün zırvalıktı. Doğal, siyaset gereği de yara aldı, olması gereken de oldu.
Bazen fikirlerinizi Anlatım ederken korktuğunuz oluyor mu?
Türkiye bir endişe ikliminde yaşıyor lakin ben 14 yaşından beri bu iklimde yaşadım esasen. 14 yaşından 30 yaşına kadar vurulma ve mahpusa atılma, azap görme kaygısıyla yaşadım.
‘KORKU İKLİMİNİ DAĞITACAK OLAN ŞEY, DEHŞETE KARŞI DİRENMEKTİR’
Peki aldınız mı bu türlü ihbarlar?
Polisler beni dövüp, öldü diye bıraktılar birkaç sefer. Yaralandım, bıçaklandım. nihayet 7-8 yıldır maalesef despotik bir yapıyla karşı karşıyayız; düşünenler, yazanlar herkes bir kaygıya kapılıyor başıma ne istikbal diye… Zira beşerler tutuklandı, mahkemelere gitti, yalnızca kelamından dolayı Müjdat Gezen, Metin Akpınar, Genco Erkal ve pek Fazla gazeteci sorgulara götürülüp, mahkemelere çıkarıldı. Bu türlü bir dehşet ikliminde yaşıyoruz lakin kelamımızı söylememiz gerekir. Zira endişe iklimini dağıtacak olan şey, bu endişeye karşı direnmektir. Endişe bulaşıcıdır. Şayet susar, boyun şayet, razı olursanız bu olağan hale gelir. Bu türlü bir yapı, siyasal iklim olağandır denir. Hayır, bu olağan değil! Biz daha Fazla demokrasi istiyoruz, biz daha Fazla özgürlük istiyoruz, biz herkesin kelamını söylemesini istiyoruz. Biz Biricik ses değil, Fazla ses istiyoruz. çok farklı görüşlerin yer almasını, her görüşün kendini Anlatım etmesini istiyoruz. Sağcı, solcu, komünist, anarşist, dinci ayrım etmez herkes görüşünü Anlatım edebilmeli. Şu andaki politik iklim, karanlık bir iklimdir. Herkese endişe salmaya çalışılıyor, bu salmaya çalışılan kaygıya karşı durmak gerekir.
Yorum Yok