Jamie Carter
Samanyolu Galaksisi’nde keşfedilen altın bakımından Varlıklı olan yüzlerce yıldız, günümüzden 10 milyar Yıl Evvel bir ortaya gelen daha Ufak galaksilerden bizlere kadar ulaşmış olabilir. Japonya’daki Tohoku Üniversitesi ve Fransa’daki Notre Dame Üniversitesi’nden ilim insanları, Japonya Ulusal Astronomi Gözlemevi’nde bulunan Hesaplamalı Astrofizik Merkezi’ndeki ‘ATERUI-II’ isimli muhteşem bilgisayarı kullanarak, şu anne dek yaratılan en yüksek çözünürlükteki yeni galaksi oluşumu simülasyonunu geliştirdiler.
ANTİK YILDIZLARIN MİRASI GÖZLEMLENDİ
Simülasyon, ilim insanlarının eski yıldızların uzaya saldığı yeni materyallerin yeni yıldızlarca nasıl emildiğini görmelerine imkân sağlamak maksadıyla Aka Patlama’dan günümüze dek Samanyolu’na benzeyen bir sanal galaksinin oluşumunun izini sürdü. Karbon ve oksijenden silikona ve antik yıldızların içinde gerçekleşen termonükleer tepkiler sonucunda üretilen altına varıncaya dek, Dünya’da, etrafımızda bulunan elementler, yıldızlar patladığı Vakit kozmosun dört bir yanına saçılır.
Tohoku Üniversitesi’nde misyonunu sürdüren Yutaka Hirai, “Günümüzde, altın bakımından Varlıklı olan yıldızlar, bizlere Samanyolu’nun tarihini anlatıyor” diyor: “Samanyolu’nun Bina taşları da işte bu antik galaksiler. Ulaştığımız bulgular, şu anda gördüğümüz altın bakımından Varlıklı yıldızların Aka kısmının, Samanyolu’nun 10 milyar Yıl evvelki oluşumundan geriye kalan fosil kayıtlar olduğu manasına geliyor.”
Birkaç ay boyunca devam eden simülasyon, ilim insanlarının Samanyolu’nda altın bakımından Güçlü yıldızların meydana geliş etaplarını birinci sefer izlemelerine imkân sağladı. Simülasyon, altın bakımından Güçlü yıldızların Aka kısmının 10 milyar yıldan daha Çok bir Vakit Evvel Ufak galaksilerde meydana geldiğini ve ardından bunların Samanyolu’nu oluşturacak biçimde bir ortaya geldiğini açığa çıkardı. Demire kıyasla daha ağır olan altın ve platin gibisi elementler, Ufak galaksilerde (ölüm basamağındaki iki yıldızın çekirdekleri çarpıştığında) yaygın biçimde gerçekleştiği düşünülen nötron yıldızı birleşmelerinden doğar.
Simülasyonlar sadece neler yaşanmış olabileceğine ait bir iddia ortaya koysa dahi, günümüzün Samanyolu’nda bulunan altın bakımından Güçlü yıldızların bolluğuna ait kestirim, gökbilimcilerin şu anda gözlemleyebildikleriyle uyuşuyor.
YENİ KEŞİFLERİN ÖNÜNÜ ‘HEAVYMETAL’ AÇACAK
Son beş Yıl içinde yüzlerce altın bakımından Varlıklı yıldız kayıt altına alındı. Mayıs 2022’de, Hubble Uzay Teleskobu’nu kullanan ilim insanları, Güneş Sistemi’nin ötesinde yer Meydan rastgele bir objeye dair bütün rekorları elinde bulunduran ‘HD 222925’ isimli bir yıldızda, altın iç 65 farklı element keşfetti.
Elementlerin Kesin biçimde nasıl, neden ve ne Vakit üretildiği pek Fazla araştırmanın da merkezinde yer alıyor. Geçtiğimiz hafta, Avrupa Birliği, nötron yıldızı birleşimlerinde oluşan kimyasal elementlerin nasıl sentezlendiğini araştırmayı hedefleyen ‘HEAVYMETAL’ (tam ismiyle ‘Nötron Yıldızı Birleşmeleri Nasıl Ağır Elementler Yaratır’) isimli araştırma projesine 11,3 milyon euro Ödül vereceğini duyurdu.
Güneş’inkinin neredeyse sekiz sert kütleye sahip olan yıldızlar yakıtlarını bitirdiği Vakit içe çökerler ve süpernova patlamaları sırasında parçalanarak en nihayetinde ya bir nötron yıldızı ya da bir kara deliğe dönüşürler.
Yazının yepyenisi Forbes sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)
Yorum Yok